طبقه‌بندی و تحلیل ویژگی‌های کمی گنبدهای نمکی شمال غرب ایران از نظر ساختار

Authors

  • علی شیری طرزم دانشجوی دکترای ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا ،دانشگاه تبریز
  • معصومه رجبی استاد گروه ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا و برنامه‌ریزی، دانشگاه تبریز.
Abstract:

چکیده   در شمال غرب ایران بیش از 50 گنبد نمکی با سن نئوژن وجود دارد که 48 گنبد دارای ابعاد قابل اندازه­گیری هستند. یکی از معیارهایی که می توان براساس آن گنبدهای نمکی شمال غرب ایران را طبقه­بندی نمود­، ویژگی های ساختاری برونزدهای نمکی منطقه می­باشد. در این مقاله گنبدهای نمکی شمال غرب ایران با توجه به ویژگی­های ساختاری به دو گروه گنبدهای با ساختار تک شیب و گنبدهای با ساختار طاقدیسی تقسیم شده­اند، ابتدا ­نمودار پراکنش، خط رگرسیون، نوع و مقدار همبستگی بین ­پارامترهای مورفومتری هر گروه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است، سپس پارامترهای هر گروه با گروه دیگر با هم مقایسه شده است. بررسی پارامترهای مورفومتری گنبدها نشان می­دهند که گنبدهای نمکی تک­شیب نسبت به گنبدهای نمکی طاقدیسی دارای مساحت، دایره­واری و ارتفاع کم­تر ولی ضریب کشیدگی و ضریب برافراشتگی بیش­تری هستند. هم­چنین گنبدهای تک­شیب یا روی گسل­ها و یا در فاصله کمی از گسل­ها قرار دارند، بنابراین گنبدهای تک شیب نسبت به گنبدهای طاقدیسی، بیشتر تحت تاثیر گسل­ها هستند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تکتونیک نمکی و آثار ژئومورفولوژیکی آن در آذربایجان مطالعه¬ی موردی: گنبدهای نمکی شمال غرب تبریز

یکی از پدیده­های جالب ژئومورفولوژی در چشم­انداز بعضی از مناطق گنبدهای نمکی است. این پدیده  در بخش­های مختلف ایران از جمله در زاگرس جنوبی، قم، سمنان و آذربایجان وجود دارد. گنبدهای نمکی آذربایجان حاصل بالاآمدن موادتبخیری نئوژن تحت عنوان سازندهای قم خصوصاً سازند قرمزفوقانی (میوسن) است. این گنبدها از لحاظ عمق، کم­عمق و از لحاظ وسعت متوسط تا کوچک هستند. در تشکیل گنبدهای نمکی آذربایجان علاوه بر اختلاف...

full text

مورفومتری و تحلیل مورفوژنز گنبدهای نمکی شمال غرب ایران و آثار ژئومورفیک حاصا از آن ها

در این تحقیق سعی شده ضمن شناسایی گنبدهای نمکی شمال غرب ایران ویژگی های مورفومتری نبدهای نمکی در ارتباط با عوامل تکتونیکی منطقه مثل گسل ها، ماگماتیسم و چین خوردگی ها بررسی شود. برای رسیدن به این هدف ، با استفاده از کارهای میدانی متعدد و بررسی نقشه های زمین شناسی ، توپوگرافی ، عکس های هوایی و تصاویر ماهواره ای داده های اولیه ، مثل مختصات جغرافیایی ، فاصله از گسل ها ، طول محور گنبدها ، محیط ، مساح...

تکتونیک نمکی و آثار ژئومورفولوژیکی آن در آذربایجان مطالعه ی موردی: گنبدهای نمکی شمال غرب تبریز

یکی از پدیده­های جالب ژئومورفولوژی در چشم­انداز بعضی از مناطق گنبدهای نمکی است. این پدیده  در بخش­های مختلف ایران از جمله در زاگرس جنوبی، قم، سمنان و آذربایجان وجود دارد. گنبدهای نمکی آذربایجان حاصل بالاآمدن موادتبخیری نئوژن تحت عنوان سازندهای قم خصوصاً سازند قرمزفوقانی (میوسن) است. این گنبدها از لحاظ عمق، کم­عمق و از لحاظ وسعت متوسط تا کوچک هستند. در تشکیل گنبدهای نمکی آذربایجان علاوه بر اختلاف...

full text

بررسی تطبیقی ویژگی های کمّی گنبدهای نمکی طاقدیسی و ناودیسی شمال غرب ایران

گنبدهای نمکی از جمله لندفرم هایی هستند که علیرغم اهمیت آن ها، کمتر از ناحیه ژئومورفولوگ ها بررسی شدند.از مجموع گنبدهای نمکی ایران، تعداد قابل ملاحظه ای در شمال غرب واقع است.در مقاله حاضرسعی شده ویژگی های کمیگنبدهای نمکی شمال-غرب ایران مورد بررسی قرار گیرد به همین منظور، با توجه به موقعیت گنبدهای نمکی نسبت بهساختارهای تکتونیکی، گنبدهای نمکی بهدو گروه گنبدهای داخل ناودیس ها و داخل طاقدیس ها تقسیم...

full text

استفاده از گنبدهای نمکی ایران برای تولید بهینه الکتریسیته

برای پیک سایی در مصرف انرژی در سه دهه گذشته، تکنولوژی نیروگاه های C‏AES (Compressed Air Energy Storage) بعنوان راه حلی مناسب در مدیریت مصرف پیک و همچنین ادغام انرژی های تجدیدپذیر در شبکه برق مطرح و اجرا گشته اند. در این نیروگاه ها انرژی مازاد در اوقات غیر پیک بصورت هوای فشرده در مخازن عظیم زیرزمینی حفرات گنبدهای نمکی نگهداری شده و در اوقات پیک پس از گرم شدن در توربین گازی به احتراق در آمده و ب...

full text

تحلیل مورفوتکتونیکی گنبدهای نمکی زاگرس

سازند هرمز از تشکیلات تبخیری به ویژه لایه های نمکی ضخیم تشکیل شده و جزء قدیمی‏ترین سنگهای تبخیری در ایران به شمار می رود. این تشکیلات به صورت گنبدهای نمکی در هسته تاقدیس، پهلوی چین، در امتداد شکستگی‏ها، ناودیس در زون زاگرس چین خورده و جزایر خلیج‏فارس رخنمون دارند.

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 20  issue 55

pages  125- 144

publication date 2016-05-03

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023